Położenie.
Wieś położona 9 kilometrów na południe od Gniezna przy trasie Gniezno-Września
Historia.
Pierwsze wzmianki o Żydowie pochodzą z 1399 roku.
W XVI wieku wieś była własnością Żydowskich. Około 1576 roku we wsi istniał stary dwór, należący do Żydowskich.
W XVII wieku własność Rogowskich, Jarochowskich, Mankowscy, Jaraczewscy.
W XVIII wieku własność Jaraczewskich, Katarzyny Cieleckiej, Smoleńskich, około 1797 roku własność Adama Bielskiego.
Od początku XIX wieku aż do początków XX wieku Żydowo było własnością rodziny Chełmickich.
Szczegóły historyczne
W 1494 roku łany roli w Żydowie posiadali Żydowscu i Gurowscy
W 1514 roku wymieniany był dziedzic w Żydowie, Jakub Żydowski
W 1555 roku właścicielem połowy wsi był Wojciech Żydowski
W 1557 roku Wojciech sprzedał połowę wsi bratu Andrzejowi
W 1576 roku Andrzej sprzedał pół wsi oraz dwór swojemu synowi Jakubowi za 5000 złp
W 1584 roku Jakub oddał pół Żydowa swojej żonie Katarzynie Sobockiej
W 1594 roku Katarzyna Sobocka sprzedała pół Żydowa Marcinowi Głębockiemu za 8000 złp
W 1599 roku części wsi należące do Wojciecha Żydowskiego zostały sprzedane Janowi Kuczkowskiemu
W 1601 roku części wsi należały do braci zmarłego Marcina Głębockiego, Seweryna, Stanisława, Jana. Jan sprzedał swoje części Maciejowi Rogowskiemu
W 1621 roku Maciej Rogowski sprzedał pół wsi Stanisławowi Chrząstkowskiemu,który oddał wieś żonie, Annie Jarochowskiej
W 1635 roku wymieniany był Wojciech Jarochowski, właściciel połowy Żydowa
W 1665 roku syn Wojciecha, Chryzostom sprzedał Żydowo Helenie Mankowskiej.
W 1686 roku właścicielem był Franciszek Jaraczewski, żonaty z Teresą Wilczyńską. Zapisał on Żydowo żonie w posagu.
W 1702 wspominan jest Teresa Jaraczewska z Żydowa
W 1711 roku wymieniany był Jan Jaraczewski
W latach 1721-23 jako właściciel Żydowa wymieniany był Franciszek Jaraczewski, syn Jana
W latach 1726-34 wymieniana jest Katarzyna Cielecka.
W 1735 roku Katarzyna Cielecka sprzedała prawa do wsi Żydowo Antoniemu Piotrowi Smoleńskiemu.
W 1741,1744 roku wymieniany był dziedzic Żydowa, Antoni Smoleński.
W 1785 roku Antoni Piotr Smoleński cześnik ciechanowski, sprzedał Żydowo i Gembarzewo, synowi Stanisławowi Smoleńskiemu za 215. 000 złp.
W 1789 roku Julianna Karska, wdowa po Stanisławie Smoleńskim, podczaszym gnieźnińskim,
zapisała "sumy" na folwarku Żydowo Adamowi Bielskiemu.
W 1818 roku wymieniana była Teofila z Przyłupskich Chełmicka dziedziczka Żydowa.
Około 1830-1841 roku wymieniany był Piotr Nałęcz Chełmicki sędzia trybunału najwyższego departamentu poznańskiego.
Około 1848 roku wymieniany był Zefiryb Chełmicki.
Około 1863 roku wymieniany był Bolesław Chełmicki.
Przed rokiem 1909 dziedzicem dóbr był Julian Chełmicki, doktor medycyny, poseł do parlamentu Rzeszy i Sejmu Pruskiego. Brał on udział w powstaniu w roku 1848 i 1863.
Budowa i wyposażenie.
Dwór składający się z kilku części. Najstarsza część parterowa pochodzi prawdopodobnie z XVIII wieku. W czasie kolejnych przebudów w XIX wieku,oraz w 1937 roku, kiedy to dodawano kolejne wyższe i niższe skrzydła. Całość niestety nie stanowi spójnej bryły.
Park.
Ładny park krajobrazowy o powierzchni około 5 hektarów.
Inne zabytki.
Kościół świętego Stanisława zbudowany w 1845 roku.
Bibliografia.
"Teki Dworzaczka" http://teki.bkpan.poznan.pl
"Wielkopolska Słownik Krajoznawczy" pod red. Włodzimierza Łęckiego.
Polecana literatura.
"Dwory i pałace powiatu poznańskiego" Marcin Płóciennik
Internetowy Bank Zjęć. Potrzebujesz zdjęć do publikacji? Kup zdjęcie w serwisie: Photomarket.pl - bank zdjęć
Strona główna
|